حکومت‌مداران نقشی قابل توجه در ایجاد و دامن زدن به این بحرانها ایفا می‌کنند. پول پرستی و دنیاگرایی و سازشکاری با کفار به عناون مقیاس اصلی تصمیم گیری های آنان قرار گرفته و آنها را از مدار حق طلبی و حقیقت گرایی خارج می کند. پایمال نمودن حقوق دیگران به عنوان رکن اصلی رفتار سیاسی آنها تبدیل شده و ضعیف کشی و ستمگری معیار اصلی قدرت طلبی و فزون خواهی آنان می شود

گویشی شفاف از آسیبهای آخرالزمان

دین اسلام به ویژه مکتب تشیع، بر خلاف ابهامی که در ادیان و مکاتب دیگر وجود دارد، روایتی متفاوت و در عین حال دقیق از آخرالزمان ارائه داده، و نمای آسیب شناسانه آخرالزمان را از زوایای مختلفی به دقت بررسی می کند مثلا از نظر مناطق جغرافیایی، اماکن خاص، انسان‌ها و طبقه‌های مختلف اجتماعی مردم و... آسیبهای آخرالزمانی را کاویده و برای انسانها بیان می کند. با این همه، حوزه تاثیر و دامنه نفوذ این آسیبها آنچنان گسترده است که بخش عمده ای از ساحت زندگی بشر را به مخاطره افکنده و شرایط انسان آخرالزمانی را دستخوش متغیرهای ضد ارزشی و غیر آرمانی می کند، بطوری که در یک حرکت دورانی و معکوس ،آرمان ها و ارزشهای معنوی و الهی، ناهنجار تلقی شده  و ضد ارزشها  به عنوان  معیارها و هنجارهای اجتماعی  شناخته می شوند. در این میان فضای جامعه بشری آکنده از ظاهر فریبی های دروغینی است که جایگزین باورمندی به آرمانهای دینی شده و دینداری در بستر تحولات اجتماعی آخرالزمان صرفا به ابزاری جهت پیشبرد امیال و خواسته های دنیوی تبدیل می گردد. در این حالت دینداری  فقط در شعار بسنده شده و ارزشها و رفتارهای دینی در جامعه به فراموشی سپرده می شود. در نتیجه این رفتار دو گانه لباس ریا، نفاق و تزویر، به پوشش اصلی و حداکثری افراد تبدیل شده و حقیقت آرمان گرایی دینی در جامعه آخرالزمانی رنگ می بازد. در این دوره از تاریخ سیر عمومی جهان و بشریت به سمت انحطاط و تباهی است، مفاهیم و نهادها دگرگون شده و انسانها دارای ظاهری آراسته و زیبا و درونی وحشتناک هستند.

برخی از این آسیب‌ها جنسیت، قشر و طبقه خاصی را در برگرفته و  برخی دیگر همه جامعه انسانی را به مخاطره می افکند که روایات اسلامی با دقت به بسط و تبیین این شرایط پرداخته و راهکارهایی را برای عبور از این بحران در اختیار می گذارد.

حکومت بحران در  بحران حاکمیت

حکومت‌مداران نقشی قابل توجه  در ایجاد و دامن زدن به این بحرانها ایفا می‌کنند. پول پرستی و دنیاگرایی و سازشکاری با کفار به عناون مقیاس اصلی تصمیم گیری های آنان قرار گرفته و آنها را از مدار حق طلبی و حقیقت گرایی خارج می کند. پایمال نمودن حقوق دیگران به عنوان رکن اصلی رفتار سیاسی آنها تبدیل شده و ضعیف کشی و ستمگری  معیار اصلی قدرت طلبی و فزون خواهی آنان می شود. در نتیجه این رفتارها به ناچار، تلخی رشوه خواری و رزق حرام کام آنها را شیرین نموده و روزی حلال از  سفره خانه آنها برچیده می شود.

چنانکه پیامبر اسلام خطر جدی حاکمیت آخرالزمانی را گوشزد نموده و می فرماید:

«... حاكم با جرأت تمام ارث را به قیم ورثه یا از میان آنها به شخص فاسق و بد عمل آنها می دهد (یعنى آنها رشوه به حاكم‏ میدهند و حاكم هم حكم می كند كه اموال به آنها برسد.» (6)

مضمون شناسی اصطلاحات آخرالزمانی در اسلام

«آنان، كافران را به خود نزدیك و نیكوكاران را از خود دور می كنند! و والیان در اجراى حكم رشوه میخواهند و استاندارى را به مزایده میگذارند (كه هر كس بیشتر پول داد او را به استاندارى برسانند.» (7)

آسیب دیگری که، به وفور در حاکمیت آخرالزمانی مشاهده می شود، توصیف متولیان و حاکمانی است که در امر حکومت از صلاحیت لازم برخوردار نیستند. از همین رو روایات آنقدر دامنه تعیین والی و حاکم را در آخرالزمان آشفته و بی ضابطه می دانند که حتی زنان و کودکان خردسال نیز متولی حاکمیت بر انسانها گردیده و بنیادهای آرمانی حاکمیت الهی در جوامع را در هم می شکنند. از همین رو رسول خدا(صلی الله علیه و آله) به شماتت این امر پرداخته و می فرماید:

«و رأیت النّساء قد غلبن على الملك و غلبن على كلّ امر لا یؤتى الّا ما لهنّ فیه هوى‏؛ و دیدى كه زنان بر دولت و سلطنت و هر چیزى كه میل بآن دارند غلبه یافته و مسلط گشته‏اند.» (8)

در نتیجه عدم صلاحیت حکام، ارزشها، هنجارها و معیارهای فضیلت الهی در حاکمیت و به تبع آن در عامه مردم زیر و رو گشته، منکر به عنوان ارزش و فضیلت مطرح شده و فضای جامعه آشکارا به نشو و نمای منکرات، آلوده می شود. چه آنکه

امیرالمؤمنین علیه السّلام فرمود:

دیگر کارگزاران و والیان به تملق  حکام پرداخته و از دروغگویی، ستم و خیانت به مردم واهمه ای ندارند:

«... امرا فاجر باشند و وزرا دروغگویان و امناء خائنان و یارانان ستمکاران باشند ... .» (10)

از مجموع آنچه گذشت می توان نتیجه گرفت که عدم اعتقاد به ارزشها و آرمانهای الهی و عدم صلاحیت لازم در منابع انسانی حکومت ها، عدم تعادل اجتماعی و  گسترش بی عدالتی را دامن می زند و در این فضای مه آلود، انسان آخرالزمانی دچار سر در گمی فعال در باورها و آرمانهای انسانی گردیده و در نهایت آسیب های آخرالزمانی به صورت فرسایشی، جامعه جهانی را در بر می گیرد.

پی نوشتها:

1-  به معنای آشوب و فتنه بزرگ

2-  جمع فتنه به معنای امتحان وحیلت

3- رویدادهایی که قبل از فرا رسیدن قیامت حتمی الوقوع است. مانند: آنها قتل، غارت، خونریزی، بلاهای زمینی و آسمانی و ...

4-  رک سنن ابن ماجه  ج2 باب ملاحم و الفتن،  سنن ترمذی ج4، ابواب الفتن

5-  مانند صحیح مسلم، ج4، كتاب الفتن و اشراط الساعه

6-  مهدى موعود- ترجمه ج 13 بحارالانوار، متن، ص 1045

7-  همان، ص 1041

8-  همان، ص 1044

9-  المهدی، ص268

10- منتخب الاثر، ص 435، ح 15